Lithops nedir, ne yer, ne içer diye aklımıza gelebilir :) Lithopslar çok sevimli çiçekler, daha doğrusu sukkulent dediğimiz kaktüsümsü, ama yumuşak, dikensiz, hassas çiçekler. Ben yaklaşık 2 yıldır büyütüyorum henüz çiçeklerini göremedim ama resimlerine bakılırsa gerçekten hoş gözüküyorlar. Zaten forumları ve ilgili siteleri okursanız hemen çiçeklenmediğini de görürsünüz. Aşağıya hemen birkaç örnek koymak istiyorum. Çok çeşitleri var, renkleriyle olsun, şekilleriyle olsun istediğinizi bulacağınıza inanıyorum.
 |
| Lithopslar toplu yaşamayı sever |
 |
| Kırmızı renk |
Çok farklı renklerde olabiliyorlar, sonuçta tropik bir bölgeye aitler. Ama 4 mevsim böyle olduklarını düşünmeyin, çünkü kış dönemi dinlenmeye geçiyorlar ve dıştaki kısmını kabuk gibi atıyor, içinden yeni bir bitki çıkıyor.
Öncelikle bitkilerin anavatanı ve genel özellikleriyle ilgili bilgi vermek istiyorum. Bu bitkiler Güney Afrika'da yaşıyor. Yani güneş, sıcak hava ve susuzluğa alışıklar. Fazla su çiçeği hemen öldürüyor, yazın hafif şekilde sulamak, kışın ise fıs fısla ıslatmak yeterli. Su ihtiyacını anlamak için sabahları üzerindeki etli kısımlara dokununi pörsümüş, büzülmüş gibiyse suya ihtiyacı vardır. Bitkinin alt kısımlarına, toprağına bakıp karar vermeyin, öldürebilirsiniz. Ayrıca çiçeğimiz nem de sevmiyor, havadar bir yerde durması tavsiye ediliyor. Mesela ben mutfakta havalandırmanın hemen yanına koydum, gayet mutlu :) Zaten malumunuz bir çiçek beslemek için şu konulara dikkat etmek gerekiyor; Güneş, ısı, su, saksı, toprak, nem veya havadar ortam gibi. Biraz daha detaylara girersek toprağın içeriği, suyun saf olup olmaması, gübre ihtiyacı, dinlenmeye geçip geçmemesi, toprak-cam saksı gibi detayları da düşünebiliriz. Birazdan benim yaptığım hatalara düşmemeniz için gerekli noktaları anlatıcam.
TOPRAK:
Kaktüs toprağı uygun olur. Ben toprağı kendim bulmaktansa satın almayı tercih ediyorum, becerebilirseniz kendiniz o karışımı ayarlayın. Ya da benim gibi çiçeği aldığınız yerden de temin edebilirsiniz. Kargoya para vermek istemezseniz aynı toprağı Baumax, Metro, carrefour veya koçtaş gibi bir yerden alabilirsiniz. Bitki toprağı torf gibi geçirgen ve vitaminli bir toprak değil çünkü. Saksının çok büyük olmasına gerek yok, çok yayılmayı seven veya çabuk büyüyen bir bitki değil. Kökü de çok genişlemiyor, tüm gelişmeler toprak üstünde diyebiliriz. Aslında çoğu sitede bu bitkinin sosyal bir bitki olduğu ve toplu yaşamı sevdiği, yan yana dikilmelerinin onları mutlu edeceği yazıyor. Ama ben buna cesaret edemedim, çünkü rahatsız olduğunu düşünüp bir kere saksılarını değiştirmek istedim, 3 gün sonra öldü. Muhtemelen dikerken zarar verdim ve hassas olan alt tarafı zarar görerek çürüdü. Dokunduğunuzda hissedersiniz, çok yumuşak bir bitki, hatta bazıları üst tarafları et gibi olduğu için dokunamıyor bile :) Dikerken kök kısmı toprak altında kalacak, etli kısmı yukarıda mümkünse minik çakıl taşlarının arasına gelecek şekilde yerleştirebiliriz. Bu bir tavsiye, çünkü ilk böyle yaptığımda konuya hakim değildim ve suyunu topraktan anlamaya çalıştım. Toprak da hep kuru olduğu için suladım, 3 haftada çürüyerek öldü. Çakıl olursa toprağını göremiyorsunuz, ama göze hoş gözüküyor o da doğru.
 |
| Kendi lithopsum |
 |
| Toprak üstüne taş koyarak yapılmış |
IŞIK:
Sukkulentimiz anavatanı nedeniyle güneşe alışık, ama yaz sıcaklarında aşırı güneş altında bırakmamak gerekiyor. Özellikle direk güneş ışığına maruz kalmamalılar. Ama kışın güneş çok yakmadığı için pencere kenarına koyabiliriz. Sonuçta gün ışığı birçok çiçek için yaşamsal.
SICAKLIK:
Afrikalı diye sıcak seviyor diyemeyiz. Yukarıda bahsettiğim gibi direk sıcak altında bırakmamalıyız. Tabiki bahçe bitkisi de olmadığı için kışın mutlaka ev içinde bulunmalı. En ideali oda sıcaklığında yaşamaları. Hatta ben tam pencere kenarına koydum, hafif bir esinti de geliyor, gayet mutlu ;)
 |
| yakın çekim |
 |
| toplu yaşam |
 |
| çiçek sonrası |
NEM:
Kapalı, havasız, nemli ortamları sevmiyor. Yerleştirirken ona dikkat edin. Yazın cam kenarına koyacaksanız öğlen güneşi zararlı olabilir, Işık alsın ama çok sıcakta kalmasın. Havadar bir yerde bulunsun.
SULAMA:
Bence en önemli konu bu. Çünkü iki lithopsumu da bu yüzden kaybettim. İlk okuduğum makalede toprağa bakılması, kuruysa sulanması gerektiğini okumuştum. Sakın böyle şeylere inanmayın. Pencere kenarında, ışık alan ve havadar yerde duran çiçeğinizi sabahları kontrol edin. En üstteki etli kısmını parmağınızla yoklayın, eğer büzülmüş pörsümüş bir haldeyse sulayın, gayet sağlıklı ve taze ise sulamayın. Toprağın kuru olup olmamasına bakmayın. Sularken ise yazın normal sulayın, ama saksı altlığı olmasın, su dibinde birikmesin. Kışın ise fıs fısla çiçeğinizi ıslatın. Zaten dinlenme evresinde değil, çiçeklenme ve yaz zamanı suya ihtiyaç duyarlar. Sulama zamanı olarak sabahları seçin, öğlen sıcağında veya akşamları sulamayın.
 |
| sağlıklı bir lithops |
 |
| kabuğunu atmış |
KIŞ DİNLENMESİ:
Çiçeklerinizi aldıktan sonra eğer minik bir saksıda aldıysanız muhtemelen 1-2 yıl o saksı idare eder. Tabiki aldığınız dükkandan bilgi almanız en sağlıklısı olur. Benim aldığım yer mevcut saksıların 2 yıl idare edeceğini söylemişti, ben de değiştirmedim. Sadece bir tanesini daha geniş bir saksıya alayım derken alt taraftan zarar vermişim, 2 bitki birbirinden ayrıldı ve öldü.
 |
| alttan birbirine bağlı |
Hiç kurcalamamakta fayda var...
Kış geldiğinde çiçeğiniz yavaş yavaş büzülüyor, hastaymış gibi, susuz kalmış gibi geliyor insana. Ama işin aslı öyle değil. Çiçek kış dinlenmesine geçiyor, tıpkı bazı sinekkapanlar gibi. Bu dönemde de ışığına, ısısına ve suyuna dikkat ediyoruz, Ama sadece hayatını idame ettirecek kadar. Büzülmesine aldanmayın, alttan daha güçlü, daha sevimli bir çiçek geliyor çünkü :) O buruşan kılıfın içinden çıktıkça sıyrılıyor ve bu kılıfı aşağıda bırakıyor, tıpkı yılanın derisini değiştirmesi gibi. Eğer kendi bu kılıftan kurtulamazsa nazik bir biçimde keserek kurtarabilirsiniz. Aşağıya bu evreleri gösteren fotoğrafları koyuyorum.
 |
| tazelenirken |
 |
| kabukların altından yenisi çıkıyor |
Çirkin ördek yavrusu :)
Ama kılıftan çıktıkça güzelleşiyor. Taptaze, yeni ,genç bir lithops..
Bunlar da diğer türlerin yaza geçişleri.
 |
| yeni bitki |
 |
| yenilenme |
 |
| yenilenme |
 |
| ufakların çıkışı |
En sona tüm çeşitleri gösteren bir fotoğraf koymak istiyorum. Buradan beğenip internetten araştırarak alabilirsiniz. Lithops yazarak aramayı deneyin, yabancı siteleri inceleyecekseniz yine lithops veya living stone diye arayabilirsiniz. Reklam yapmamak için ben aldığım siteleri yazmıyorum. İlgilenen olursa yazarım.
 |
| lithops çeşitleri |
Yorumlar
Yorum Gönder